Pod pieniącą się pianą bursztynowego piwa kryje się niedoceniany skarb roślinny. Już w IX wieku n.e. był używany jako naturalny środek konserwujący przez europejskich piwowarów. Obecnie, dzięki swojej wyjątkowej goryczce i aromatowi, stał się niezbędnym surowcem w procesie warzenia piwa. Tą rośliną jest chmiel.
1. Chmiel: magiczna broń do warzenia piwa
Chmiel zwyczajny (Humulus lupulus), znany również jako chmiel pospolity, to wieloletnia roślina pnąca z rodziny konopiowatych (Cannabaceae), która może osiągnąć wysokość ponad 7 metrów. Ma gęste, stożkowate kwiatostany, botanicznie zwane szyszkami, zbudowane z miękkich, jasnozielonych płatków żywicznych. Dojrzałe szyszki chmielu pokrywają się gruczołami antocyjanowymi, które wydzielają żywicę i olejki eteryczne, nadając tej odmianie chmielu niepowtarzalny smak i aromat. Szyszki chmielowe zbiera się zazwyczaj pod koniec sierpnia lub we wrześniu.
Chmiel był stosowany jako zioło lecznicze już w starożytnym Egipcie. W czasach rzymskich stosowano go w leczeniu chorób wątroby i schorzeń układu pokarmowego. Od XIII wieku chmiel jest uważany za skuteczny środek na gorączkę i choroby śledziony w regionie arabskim.
Początki stosowania chmielu w piwie sięgają Europy, sięgającej IX wieku n.e. Początkowo dodawano go do piwa ze względu na jego właściwości konserwujące, przedłużające jego trwałość. W średniowieczu piwowarzy w niemieckich klasztorach odkryli, że chmiel może zrównoważyć słodycz słodu, nadać piwu orzeźwiającą goryczkę i bogaty aromat, co zapewniło mu kluczową pozycję w warzeniu piwa. Obecnie około 98% uprawianych odmian chmielu jest wykorzystywanych głównie w browarnictwie, a Stany Zjednoczone są największym producentem chmielu na świecie.
2. Chmiel ma wiele innych dobroczynnych właściwości nie tylko w browarnictwie
Chmiel, ze swoją wyjątkową goryczką i aromatem, stał się niezbędnym surowcem w procesie warzenia piwa. Jednak jego wartość wykracza daleko poza to.
Współczesne badania wykazały, że chmiel zawiera α-kwasy (głównie humulon) i β-kwasy (głównie humulon), flawonole (kwercetynę i kemferol), olejki flawonoidowe typu 3 (głównie katechiny, epikatechiny i proantocyjanidyny), kwasy fenolowe (kwas ferulowy) oraz stosunkowo niewielką ilość flawonoidów izoprenowych (kwas fulwowy). Spośród nich, alfa- i beta-kwasy są głównymi źródłami goryczki chmielu.
Działanie uspokajające i nasenne: Humulon zawarty w chmielu może wiązać się z receptorami GABA, łagodząc lęk i wspomagając sen. GABA zawarty w chmielu może zwiększać aktywność neuroprzekaźnika GABA, hamując w ten sposób ośrodkowy układ nerwowy. Eksperyment na modelu zwierzęcym wykazał, że stężenie 2 miligramów ekstraktu z chmielu może skutecznie zmniejszać aktywność nocną w rytmie dobowym. Podsumowując, działanie uspokajające chmielu jest pośredniczone przez zwiększoną aktywność receptorów GABA, które odpowiadają za szybką hamującą transmisję synaptyczną w mózgu. Obecnie ludzie często łączą chmiel z kozłkiem lekarskim, aby przygotować herbatę o działaniu uspokajającym.
Działanie antyoksydacyjne i przeciwzapalne: Chmiel zawiera biocząsteczki o wysokim potencjale antyoksydacyjnym, takie jak flawonole, rutyna (glikozyd kwercetyny-3-rutyny) i astragalozyd (glukozyd kanofenolu-3), które skutecznie zapobiegają uszkodzeniom wywoływanym przez reaktywne formy tlenu. Ponadto ksantan zawarty w chmielu może eliminować wolne rodniki, hamować szlak NF-κB i łagodzić przewlekłe stany zapalne (takie jak zapalenie stawów).
Działanie antybakteryjne: Od czasów starożytnego Egiptu chmiel był używany do konserwowania żywności. Gorzkie α-kwasy i β-kwasy zawarte w chmielu działają antybakteryjnie i mogą hamować rozwój różnych mikroorganizmów, w tym Staphylococcus aureus, Enterococcus faecalis, Staphylococcus epidermococcus, Streptococcus mutans i bakterii Gram-dodatnich. To jeden z powodów, dla których piwo od zawsze było bezpieczniejsze niż woda pitna. Oprócz właściwości antybakteryjnych, α-kwasy pomagają również utrzymać stabilność piany piwa.
Wsparcie zdrowia kobiet: Izoprenylnaringina z chmielu (pochodząca z fulminolu i jego pochodnych) może kompensować spadek poziomu 17-β-estradiolu w okresie menopauzy. Preparaty z chmielu zawierają 8-izoprenylnaringinę, jeden z silnych fitoestrogenów znanych w świecie roślin. Preparaty z chmielu mogą być stosowane jako naturalny substytut fitoestrogenów w okresie menopauzy u kobiet w celu złagodzenia uderzeń gorąca, bezsenności i wahań nastroju. Badanie z udziałem 63 kobiet wykazało, że stosowanie preparatów z chmielu może łagodzić objawy naczynioruchowe i uderzenia gorąca związane z menopauzą.
Ochrona nerwów: Badania wykazały, że terpeny chmielowe mogą przenikać przez barierę krew-mózg, chronić nerwy, zapewniać ochronę przeciwzapalną mózgu i redukować stres oksydacyjny. Inne badanie wykazało, że kwas izoalfainowy chmielu może poprawiać pamięć zależną od hipokampa oraz funkcje poznawcze związane z korą przedczołową poprzez aktywację neurotransmisji dopaminowej. Kwas gorzki zawarty w chmielu może poprawiać funkcje pamięci poprzez mechanizm zależny od neurotransmisji noradrenaliny. Kwas izoalfainowy chmielu może łagodzić neurozapalenie i upośledzenie funkcji poznawczych w różnych modelach chorób neurodegeneracyjnych u gryzoni, w tym w chorobie Alzheimera.
3. Zastosowanie chmielu
Dane Mordoru pokazują, że wartość rynku chmielu szacowana jest na 9,18 mld dolarów amerykańskich w 2025 roku i ma osiągnąć 12,69 mld dolarów amerykańskich do 2030 roku, przy średniorocznej stopie wzrostu na poziomie 6,70% w okresie prognozy (2025-2030). Napędzany rosnącym spożyciem piwa, trendem piwa rzemieślniczego oraz rozwojem nowych odmian chmielu, rynek chmielu będzie prawdopodobnie nadal rósł.
Po prostu dobre zdrowie
Skokkapsułka wegetariańskazostał wprowadzony na rynek. Produkt ten działa uspokajająco i ułatwia zasypianie.
Czas publikacji: 24-06-2025